Wszystkie teksty są autorstwa autora bloga.
Co oznacza, że teksty na tym blogu nie muszą być (w pewnych kwestiach) zgodne z linią, czy oficjalnymi poglądami, naukami Kościoła Katolickiego.

Licencja tekstów na blogu: CC-BY (Creative Commons - Uznanie Autorstwa)
Jeśli jakikolwiek tekst lub fragment pojawi się na blogu, to jest oznaczony autorstwem, czy źródłem.

piątek, 12 czerwca 2015

Zrozumieć Biblię #5 - nerki (serce)

Kiedy w Biblii pada słowo: nerki, to odnosi się ono do:
1. ofiary składanej
2. określa ludzkie serce, a raczej miejsce skrywanych uczuć

Hebrajczycy sercem określali nasz obecny umysł, gdzie wg. nich mieścił się: strach, myśli, grzech, czy upór, albo odwaga itp.
Nerki to rzadko wymieniany narząd, ale mimo wszystko wymieniany.

Najwięcej odniesień do nerek posiadają Psalmy (Dawida), oraz księga Jeremiasza.
Co więcej, odniesienie do nerek posiadają też... Dzieje Apostolskie. Oznacza to, że mimo napisania jej przy użyciu języka greckiego, autor stosuje judaistyczne odniesienia do kultury czy odniesień - a to ważne.

Przyjrzyjmy się przekładom w poszczególnych wydaniach :)

Nerki w Biblii:

Ps 7,9

Biblia Gdańska (1632)
Niechże, proszę, ustanie złość niepobożnych, a umocnij sprawiedliwego, który doświadczasz serc i wnętrzności, o Boże sprawiedliwy!

Biblia Paulistów (2008)
Nieprawość bezbożnych niech dojdzie do kresu, a sprawiedliwego umocnij, sprawiedliwy Boże, który badasz serca i sumienie!

Biblia Tysiąclecia, wyd. V (1999)
Niechaj ustanie nieprawość występnych, a sprawiedliwego umocnij, Boże sprawiedliwy, Ty, co przenikasz serca i nerki.

I można tu zobaczyć pewną rozbieżność, bo jak BG podchodzi do nerek jak do... nerek, tak powyżej (w tym wersie), odnosi się do... wnętrza, gdzie Biblia Tysiąclecia (BT) i Biblia Paulistów (BP) ewidentnie dają znać, że pada tu słowo: nerki.

Ps 16,7
Biblia Gdańska (1632)
Będę błogosławił Pana, który mi dał radę, gdyż i w nocy ćwiczą mię nerki moje.

Biblia Paulistów (2008)
Będę wysławiał PANA, który udzielił mi rady, bo nocami upomina mnie sumienie.

Biblia Tysiąclecia
Błogosławię Pana, który dał mi rozsądek, bo nawet w nocy upomina mnie serce.

nerki - to sumienie, czy serce (we współczesnym rozumieniu)?

Ps 26,2
Biblia Gdańska (1632)
Spróbuj mię, Panie! i doświadcz mię: wypław ogniem nerki moje i serce moje.

Biblia Paulistów (2008)
Sprawdź mnie, PANIE, i wypróbuj, zbadaj moje sumienie i serce!

Biblia Tysiąclecia
Doświadcz mnie, Panie, wystaw mnie na próbę, wybadaj moje nerki i serce:

Zaczyna się robić ciekawie, bo zależnie od tłumaczenia, "nerki" nabierają innego kontekstu i znaczenia w zdaniu. Widać też, że tłumacz w BT zarzucił dochodzenie, czym jest serce, mimo że kilka psalmów wcześniej przetłumaczył nerki właściwie.

Ps 73,21
Biblia Gdańska (1632)
Gdy zgorzkło serce moje, a nerki moje cierpiały kłucie:

Biblia Paulistów (2008)
Gdy gorycz miałem w sercu i dręczyło mnie sumienie,

Biblia Tysiąclecia
Gdy się trapiło moje serce, a w nerkach odczuwałem ból dotkliwy,

Widać ewidentnie, że BP stara się nawiązywać do oryginału, kiedy BT stara się tłumaczyć daną sytuację. Bo jak inaczej zrozumieć słowo trapić = martwić, a odniesienie do goryczy?

Ps 139,13
Biblia Gdańska (1632)
Ty zaiste w nocy masz nerki moje; okryłeś mię w żywocie matki mojej.

Biblia Paulistów (2008)
To Ty ukształtowałeś moje sumienie, przygarnąłeś mnie już w łonie matki!

Biblia Tysiąclecia
Ty bowiem utworzyłeś moje nerki, Ty utkałeś mnie w łonie mej matki.

Trochę dziwne, że BG wspomina o nocy, gdzie ani BT, ani BP o tym ani słowem nie szepną. BT: utkałeś? obrazowo.

Prz 23,16
Biblia Gdańska (1632)
I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.

Biblia Paulistów (2008)
Radość mnie przenika, gdy twoje usta mówią o tym, co prawe.

Biblia Tysiąclecia
i moje nerki także się weselą, gdy usta twe mówią, co prawe.

W tym miejscu BP odbiega od twierdzenia, że nerki to sumienie, ale określa je potocznie innymi słowami jak... wnętrze?

Lm 3,13
Biblia Gdańska (1632)
Przestrzelił nerki moje strzałami z sajdaka swego.

Biblia Paulistów (2008)
Hardą strzałą ze swego kołczanu przebił moje wnętrzności.

Biblia Tysiąclecia
He Sprawił, że tkwią w moich nerkach strzały Jego kołczanu;

BP odchodzi od sumienia na rzecz wnętrza, pozostałe Biblie (BG i BT) tłumaczą dosłownie i dla mnie to nawet lepiej :)

Hi 16,13
Biblia Gdańska (1632)
Ogarnęli mię strzelcy jego; rozciął nerki moje, a nie przepuścił, i rozlał na ziemię żółć moję.

Biblia Paulistów (2008)
Wokół świszczą Jego strzały. Bezlitośnie przeszywa moje nerki, żółć moją wylewa na ziemię.

Biblia Tysiąclecia
Łucznikami mnie zewsząd otoczył, nerki mi przeszył, a nie ma litości, żółć moją wylał na ziemię.

Czy tylko mi wydaje się, że tu chodzi o serce i boleść?

Hi 19,27
Biblia Gdańska (1632)
Którego ja sam oglądam, i oczy moje ujrzą go, a nie inny; choć zniszczały nerki moje we wnętrznościach moich.

Biblia Paulistów (2008)
Ja sam go zobaczę, nie ktoś obcy, będę Go widział na własne oczy. Zamierają we mnie wnętrzności.

Biblia Tysiąclecia
To właśnie ja Go zobaczę, moje oczy ujrzą, nie kto inny; moje nerki już mdleją z tęsknoty.

Jeśli by patrzeć na to powyższe tłumaczenie, to każde prawi o czymś innym. BG: o nerkach we wnętrznościach, BP: mowa o strachu?, BT: tęsknota, wyczekiwanie (mdleją)?

Jr 11,20
Biblia Gdańska (1632)
Ale, o Panie zastępów! który sprawiedliwie sądzisz, a doświadczasz nerek i serca, niech widzę pomstę twoję nad nimi; bom ci objawił sprawę moję.

Biblia Paulistów (2008)
PANIE Zastępów, który sądzisz sprawiedliwie, który badasz sumienie i serce, niech zobaczę Twoją odpłatę, bo Tobie powierzyłem moją sprawę.

Biblia Tysiąclecia
Lecz Pan Zastępów jest sprawiedliwym sędzią, bada nerki i serce. Chciałbym zobaczyć Twoją pomstę na nich, albowiem Tobie powierzam moją sprawę.

I tu pojawia się pewien problem z interpretacją. BG i BP odnosi się bezpośrednio, a BT w trzeciej osobie.
Ale w tym wersecie widać, że tłumacze BP popełnili karygodną pomyłkę, bo serce pozostawiają jako serce, a nerki tłumaczone są jako... umysł - chyba, że ktoś nie odwrócił kolejności.

Jr 12,2
Biblia Gdańska (1632)
Wszczepiłeś ich, i rozkorzenili się; rosną i owoc wydawają ci, którycheś ust bliskim, ale dalekim od nerek ich.

Biblia Paulistów (2008)
Zasadziłeś ich, a oni zapuścili korzenie, wzrastają i wydają owoce. Mówią o Tobie, lecz nie mają Cię w sercu.

Biblia Tysiąclecia
Ty ich sadzisz, zapuszczają więc korzenie, rozwijają się, przynoszą także owoce. Blisko jesteś ich ust, daleko jednak od ich sumienia.

Tym razem to BT tłumaczy nerki jako... sumienie (szkoda, że nie wnętrze), a BP jako... serce (czyli współcześnie).

Jr 17,10
Biblia Gdańska (1632)
Ja Pan, który się badam serca, i doświadczam nerek, tak abym każdemu oddał według drogi jego, i według owocu spraw jego.

Biblia Paulistów (2008)
Ja, PAN, przenikam serce i badam sumienie. Oddam każdemu według jego postępowania, według owocu jego czynów.

Biblia Tysiąclecia
Ja, Pan, badam serce i doświadczam nerki, bym mógł każdemu oddać stosownie do jego postępowania, według owoców jego uczynków.

Najpierw tłumacz przekłada w BT nerki jako sumienie, a kilka rozdziałów później olewa tłumaczenie. BP kolejny raz zmienia kolejność. 

Jr 20,12
Biblia Gdańska (1632)
Przetoż, o Panie zastępów! który doświadczasz sprawiedliwego, który wypatrujesz nerki i serce, niech widzę pomstę twoję nad nimi; tobiem zaiste odkrył sprawę moję."

Biblia Paulistów (2008)
PANIE Zastępów! Ty badasz sprawiedliwego! Przenikasz sumienie i serce. Spraw, bym ujrzał Twoją pomstę nad nimi, gdyż Tobie zawierzyłem moją sprawę.

Biblia Tysiąclecia
Panie Zastępów, Ty, który doświadczasz sprawiedliwego i który patrzysz na nerki i serce, dozwól, bym zobaczył Twoją pomstę na nich. Tobie bowiem powierzyłem swą sprawę.

BP chyba ma problem z określeniem się, czy nerki to serce, czy sumienie - sam zaczynam się gubić.

Myślicie, że "nerki" występują jedynie w Starym Testamencie?
Mylicie się :)

Ap (Apokalipsa)
Ap 2,23
Biblia Gdańska (1632)
A dzieci jej pobiję na śmierć; i poznają wszystkie zbory, żem ja jest ten, który się badam nerek i serc; i dam każdemu z was według uczynków waszych .

Biblia Paulistów (2008)
Jej dzieci porażę śmiercią i wszystkie Kościoły poznają, że Ja jestem tym, który przenika nerki i serca, bo każdemu z was oddam według jego czynów.

Biblia Tysiąclecia

i dzieci jej porażę śmiercią. A wszystkie Kościoły poznają, że Ja jestem Ten, co przenika nerki i serca; i dam każdemu z was według waszych czynów. 

Co to oznacza?
Że nie ważne w jakim języku pisany tekst, ważny kontekst/znaczenie.


Jak widać po powyższych przykładach (przytoczonych), różnie tłumacze radzą sobie z nerkami. Jedni znajdują różne formy oddania tego organu, a inni wolą być dosłowni. Ja wybieram dosłowność. Potoczność może i jest lepsza do zrozumienia, ale w niektórych przypadkach można się pogubić, co jest co.

Ale jedno widać jak na dłoni: serce - umysł, nerki - serce/wnętrze/uczucia.
Warto też zwrócić uwagę na to, że mimo że Nowy Testament został napisany w języku greckim, to znaczenie np. serca odnosi się do rozumowania jako umysłu, a nie jako rzeczywistego organu. Aby to zrozumieć, trzeba by zrozumieć najpierw Stary Testament. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz